Forsøk og praktisk arbeid

2B. Søk opp Lady Gaga

Klesplagget elevane skal finne opp skal kommunisere med internett og i oppdraget står det at dei skal lage eit flytskjema som viser kva delar systemet består av og korleis informasjonen blir sendt frå sendar til mottakar. Derfor er neste steg å sjå litt meir på korleis internett teknisk fungerer.

Bruk tenk-par-del og spør elevane kva for funksjonar internett har.

Gå gjennom Ark 6–7 i presentasjonen, kva er eigentleg internett?

Fagleg bakgrunn

Adresse

Adresse er ein helt sentral funksjon for å lagre, søke, finne og sende informasjon. Alle komponentane i internett har ei konkret adresse – ei IP-adresse. IP-adressa er ei rekke med tal som vi kan samanlikne med eit telefonnummer. Men vi treng ikkje gå rundt å hugse telefonnummeret til alle datamaskinar som finst i internett. Vi treng berre å kunne nettadressa eller URL, så finn systemet rett adresse for oss.

Filmen om kjolen Anemone har ei nettadresse:

https://tv.nrk.no/serie/schrodingers-katt/DMPV73000515/05-02-2015

tv.nrk.no kallast domenenamn (det vil seie nrk.no er domenet og tv.nrk.no er eit subdomene) og er adressa til den serveren som filmen ligg på.

serie/schrodingers-katt/DMPV73000515/05-02-2015 kallast sti og viser konkret kva for innhald på serveren som vi spør etter.

I ein DNS-server vil systemet finne rett IP-adresse når vi skriv inn eit domenenamn.

Vi brukar søkemotorar (Google, Bing osv.) til å hjelpe oss å finne nettadressa til informasjon som ligg på internett.

Meir info om URL (ndla.no)

La elevene jobbe i gruppene med Elevheftet: Søk opp Lady Gaga, ca. 10 minutt. Gjennom desse oppgåvene får elevane jobbe med omgrepa nettadresse, ip-adresse, ruter og rutingtabellar.

Summer opp ved å vise eksempelet på ei rute datatrafikken kan ta (Ark 9 i presentasjonen).

Poengter at for kvar raude prikk er det ein type datamaskin vi kallar ruter (kjem opp ved klikk).
Gå gjennom korleis ruterar verkar, ark 9-12 i presentasjonen.

Fagleg bakgrunn

Ruter

Funksjonen til ein ruter er å sende informasjon raskaste veg vidare i nettverket. Vi har to typer: nettverksruter og heimeruter. Nettverksruterar er del av det globale nettverket som transporterer informasjon frå sendar til mottakar. Heimeruterar er del av det lokale nettverket og er porten til internett for den enkelte brukar. Vi koplar oss til ein heimerutar trådlaust ved hjelp av elektromagnetiske bølger (wifi). Dei fleste skolar har fleire trådlause ruterar som ein kan knytte seg til via wifi. Desse ruterane er knytte saman med kabel til ein hovudruter som er knytt saman med nettverket utanfor skolen.

Fortel kvar skolen har ruterane sine.

Be elevane om å finne fram Delar i eit kommunikasjonssystem i Elevheftet og fylle inn kolonnen til høgre i skjema. Dei kan sjølv velje kva slags informasjon dei skal sende, og korleis informasjonen skal sendast. Summer opp ved å la nokre elevar seie sine eksempel. Vis eitt forslag der ein "snap" er eksempel (Ark 13 i presentasjonen).