naturfag.no blir utvikla av Nasjonalt senter for naturfag i opplæringa
Kontakt oss: post@naturfag.no Ansvarleg redaktør: Merethe Frøyland
Personvernerklæring
Tilgjengelegheitserklæring
Xenotransplantasjon
Ved xenotransplantasjon brukar ein celler eller vev frå dyr til behandling av menneske. Dette er enno er på forskingsstadiet.
Forskarar har hatt stor tru på at xenotransplantasjon ville vere ein teknologi som kunne gjere noko med mangelen på organ til transplantasjon, men enno har det ikkje skjedd noko av betyding og no er det lite forsking på området.
Problema
Den viktigaste grunnen til at det ikkje har skjedd så mykje som ein hadde håpa, er at det er problem med avstøyting av dyreorgan. Dette har ein prøvd å løyse ved å lage genmodifiserte dyr som manglar protein som kroppen vår kan reagere på. Desse genmodifiserte dyra har ein så klona for å få mange av dei (les meir om dette i artikkelen om reproduktiv kloning av dyr).
Eit anna problem med xenotransplantasjon er risikoen for smitte. Dyrecellene eller dyreorgana kan innehalde virus som ein er redde kan blir farlige dersom dei smittar over til menneske og byrjar å smitte mellom menneske.
Xenotransplantasjonsforsking er svært ressurskrevjande fordi ein må bruke dyr, først og fremst grisar og apar, som er vanskelegare å jobbe med enn mus og rottar som blir brukt til mykje anna medisinsk forsking.
Etiske problemstillingar
Bruk av vev frå dyr i menneske reiser fleire etiske problemstillingar. Her er nokre:
- Er det riktig å bruke dyr som middel til å kurere menneske?
- Er det riktig å bruke ein teknologi som kan føre at menneske kan bli smitta med nye virus?
Norsk lov
I Noreg inneheld transplantasjonslova eit moratorium, det vil seie eit forbod mot klinisk bruk av xenotransplantasjon.